دعای کمیل از دعاهای مشهور و معتبر با مضامین بلند در معرفت خداوند و طلب آمرزش گناهان است. این دعای عظیم الشان را، کمیل بن زیاد نخعی از حضرت امیرالمومنین علی بن ابیطالب علیه السلام روایت کرده است که از این جهت به نام او مشهور شده است.
سیدبن طاووس از شیخ طوسی رحمه الله علیه به سند خودش روایت کرده است که در شب نیمه شعبان، کمیل بن زیاد دیده است که علی بن ابیطالب در حال سجده، این دعا را خوانده است. کمیل می گوید: روزی با مولای خود، امام علی علیه السلام در مسجد بصره نشسته بودم که جمعی از اصحاب حضرت هم حضور داشتند. سوال شد ازحضرت که معنی این آیه که خدا می فرماید: (فیها یفرق کل امر حکیم) «سوره دخان آیه 4» چیست؟ حضرت فرمودند: آن شب نیمه شعبان است.
سوگند به کسی که جان علی در دست قدرت اوست هیچ بنده ای نیست جز اینکه تمام آنچه بر او از نیکی و بدی می گذرد، در شب نیمه شعبان برایش تقسیم می شود تا آخرسال او. هر بنده ای که آن شب را به عبادت احیا کند و دعای حضرت خضر را بخواند، دعای او مستجاب می شود.
کمیل می گوید: وقتی که حضرت به منزل خود رفتند، وقت شب به خدمت آن بزرگوار رسیدم. حضرت فرمودند برای چه کاری آمدی؟ عرض کردم به طلب دعای خضر آمده ام. امیرالمومنین علی علیه السلام فرمود: ای کمیل، اگر این دعا را حفظ کردی هر شب جمعه یا درهر ماه و یا سالی یکبار و یا لااقل در تمام عمر یک مرتبه بخوان تا امور تو کفایت شود. خداوند ترا یاری می کند، روزی تو زیاد می شود و البته از مغفرت هم محروم نمی شوی.
ای کمیل، مدتی که تو با ما مصاحب هستی، موجب شده که ترا به چنین نعمت و کرامتی سرافراز نمایم.
ای کمیل بنویس: اللهم انی اسئلک برحمتک… و ادامه دعا.
علامه مجلسی، دعای کمیل را بهترین دعا دانسته است. این دعا در شب جمعه و در شب نیمه شعبان خوانده می شود و برای کفایت از شر دشمنان و گشایش روزی و آمرزش گناهان فواید زیادی دارد.
